Selecteer taal
NL
; ;

Een stad op twee wielen: hoe kunnen we inclusief actief reizen aanmoedigen

Het afgelopen decennium is duidelijk geworden dat verbetering van het stadsvervoer meer kan en moet inhouden dan uitbreiding van de metro- of buscapaciteit. Nu steden ook worstelen met de uitdagingen om de 'net zero'-doelstellingen te halen, ligt de nadruk steeds meer op maatregelen die zowel het openbaar vervoer als 'actief reizen' - fietsen, scooters, lopen, joggen - stimuleren. Op die manier wordt reizen een kwestie die meerdere prioriteiten aansnijdt: gezondheid en welzijn, economische kansen, openbare veiligheid, verkeersopstoppingen, luchtkwaliteit en sociale integratie. Gezien de altijd onder druk staande begrotingen is het doel programma's voor actief reizen te ontwikkelen die echt inclusief zijn, voor alle leeftijdsgroepen en geslachten, en die kunnen rekenen op echte steun en betrokkenheid van het publiek. 

Hoe reageert actief reizen op de vroegere vervoersbeslissingen en prioriteiten van een stad? Vaak omvat de status quo brede overvolle wegen, driebaans snelwegen, een voorkeur voor auto's, vrachtwagens en bussen. In dit scenario is het begrijpelijk dat het publiek vaak aarzelt om de auto te laten staan, ondanks het verkeer, verwijzend naar de veiligheid, moeilijke routes of slecht verlichte paden. Ons recente werk aan een inclusief plan voor actief reizen in Ankara, Turkije, laat zien dat het niet alleen maar een kwestie is van fietspaden aanleggen en verwachten dat mensen vervolgens hun auto thuis laten. 

Terwijl het eerste proefproject 4,75 km beslaat, is de ambitie op langere termijn voor dit project in Ankara om 210 km aan nieuwe fietspaden te realiseren - een grote stap voorwaarts, ervan uitgaande dat fietsen in de stad wordt geaccepteerd. Welke principes hebben ons werk gestuurd?

Luister en leer

Om echt lokale belangstelling te wekken voor actieve reismogelijkheden, met name wanneer het gaat om het doorbreken van diepgewortelde gedragspatronen, moet u lokaal onderzoek verrichten en focusgroepen opzetten. Een luisteroefening zal zowel algemene als specifieke barrières aan het licht brengen die overbrugd moeten worden. In Ankara ontdekten we dat het gebrek aan fysieke barrières tussen fietsers, andere voertuigen en voetgangers werd gezien als een belangrijk obstakel dat moest worden weggenomen. Dit gaf vorm aan ons denken over hoe fietsen van 'onbekend/onveilig' naar de 'voor de hand liggende keuze' zou moeten gaan in de kortst mogelijke tijd. Ook zijn we nagegaan wat de belangrijkste drijfveren zijn die in het totaalbeeld kunnen worden verweven.

Berichtgeving aan verschillende gebruikersgroepen

In Ankara wisten we dat we te maken kregen met de stad met het hoogste autobezit en -gebruik van het hele land. Het zou niet voldoende zijn om een aantal fietsverhuurpunten aan te bieden en dan een directe verandering te verwachten. We realiseerden ons dat betrokkenheid met een nieuwe manier van reizen alleen kan worden bereikt als we de consument en zijn motivaties begrijpen, op hun zorgen ingaan, hen overtuigen en ons fietspropositie correct positioneren. Het betekent ook dat we de boodschap moeten afstemmen op verschillende gebruikersgroepen. Kinderen en jongeren kunnen worden aangemoedigd om fietsen te zien als iets dat hun recreatie en vrijheid verbetert. Voor volwassenen en oudere groepen kan fietsen logischer zijn als een gezonde keuze en als een goedkope, inclusieve vorm van vervoer naar het werk.

Veiligheid voorop

In de communicatiestrategie, was het onderzoek onder de lokale bevolking duidelijk over de redenen voor scepticisme of bezorgdheid: de stad in zijn huidige vorm leek helemaal niet veilig voor fietsers; er was een geloof dat je niet in staat zou zijn om van punt tot punt met de fiets te gaan, zonder op een gegeven moment op te geven of terug te schakelen naar gemotoriseerd vervoer. Op de achtergrond van deze bezorgdheid speelt het verkeersdodencijfer in Turkije, dat ongeveer drie keer zo hoog ligt als in het Verenigd Koninkrijk (cijfers uit 2019). 

Om de veiligheid van fietsers te garanderen, hebben we het fietsnetwerk zo ontworpen dat er zo min mogelijk interactie is tussen fietsers en gemotoriseerd verkeer, vooral op wegen met hogere snelheden en verkeersvolumes. We hebben ook rekening gehouden met fysieke criteria om te bepalen welke straten het potentieel hebben om fietsbaar te worden; hellingshoek, wegdek, snelheid, parkeren, straatbreedte. Belangrijke delen van het lokale stratennet in Ankara kunnen worden beschouwd als zijnde fietsvriendelijk voor alle bevolkingsgroepen van de stad. Deze straten worden gekenmerkt door smalle rijbanen, lage snelheden, en de afwezigheid van doorgaand verkeer. Deze fietsbare straten zullen een sleutelrol spelen in het opbouwen van de fietscultuur van Ankara en zullen fungeren als corridors naar de meer geformaliseerde infrastructuur.

Actief reizen is intermodal

Onderdeel van onze aanpak om het gebruik van fietsen en actieve vervoersmaatregelen aan te moedigen, was het expliciet maken van hun verbinding met andere vormen van openbaar vervoer. Zodra gebruikers begrijpen hoe fietsen of lopen integreert met andere betaalbare, vaste en veilige vervoersopties, is de kans groter dat ze de overstap zullen maken. Dit is met name van belang voor oudere, kwetsbare of gehandicapte reizigers, die erop moeten kunnen vertrouwen dat zij hun reis veilig kunnen afleggen. 

Een klimaatveranderingsrol voor het publiek

Uit de ene opiniepeiling na de andere blijkt dat het publiek vóór de politici staat wat betreft de dringende vraag naar vooruitgang op het gebied van net zero, decarbonisatie en klimaatverandering. Dit biedt een duidelijke kans om actieve en inclusieve reisprogramma's te positioneren als een middel waarmee het publiek zijn rol kan spelen in deze lokale en mondiale agenda. Verwante kwesties zoals luchtverontreiniging, die onmiskenbaar deels wordt veroorzaakt door de uitstoot van voertuigen op fossiele brandstoffen, zijn tastbaarder voor de stadsbevolking dan het verder afgelegen en complexere idee van klimaatverandering. Iedereen deelt dezelfde zuurstof, dus iedereen kan een bijdrage leveren aan de verbetering van de kwaliteit ervan door zijn reisgedrag aan te passen.

De voordelen blijven benadrukken

Een van de vele negatieve gevolgen van de pandemie van het coronavirus in 2020-21 was de daling van het gebruik van de openbare vervoersnetwerken, vaak na jaren van belangrijke investeringen en ontwikkelingen. Om de verspreiding van de ziekte te voorkomen, werden de bevolking aangemoedigd er geen gebruik van te maken, en op sommige plaatsen is dat gedrag blijven hangen. Hoewel dit hopelijk van tijdelijke aard zal zijn naarmate de vaccinaties effect afwerpen, herinnert het ons eraan dat programma's voor actief reizen een voortdurend voorlichtingsprogramma aan het grote publiek vereisen.   

Uiteindelijk geloven wij dat actief en inclusief reizen zoveel voordelen heeft dat het zichzelf zal beginnen te verkopen. Na de pandemie is er een toenemende belangstelling voor ideeën zoals de 15-minuten wijk, waar leven, werken en vrije tijd naast elkaar bestaan in een besloten buurt - een schaal waar actief reizen het meest voor de hand ligt. Voor stadsbesturen zijn het deze elementen ter verbetering van de levensstijl die het meest waardevol zullen zijn bij hun pogingen om dit duurzamere reismodel in onze steden aan te moedigen.